Sabriye Tenberken
Sabriye Tenberken | |
---|---|
Jidayikbûn | 19 îlon 1970 |
Hevwelatî | Almanya |
Perwerde | |
Xebat | |
Xelat | |
biguhêre - Wîkîdaneyê biguhêre |
Sabriye Tenberken ( jdb. 19ê îlona 1970 li Köln , Almanya) Tîbetnaseke alman e, nivîskar û damezrînerê rêxistina Braille bê Sînor e.
Jiyana wê
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]Sabriye Tenberken li Bonnê mezin bû. Tenberken ji neh saliya xwe ve ji ber nexweşiya toreyê dest bi korbûnê kir. Ew ji diwanzdeh saliya xwe de bi tevahî kor bûye.[1] Heya ku ew kor bû, ew çû dibistana Waldorf, dûv re jî Enstîtuya Almanî ya Korên li Marburg. Dûv re wê tîbetnasî, civaknasî û felsefe li Zanîngeha Rheinische Friedrich-Wilhelms- Bonn xwend.
Tenberken ji bo zimanê tîbetî yê nivîskî, nivîsek Braîlî ya taybetî çêkir,[2] ku ji hingê ve ji bo tîbetî bûye nivîsa fermî ya Braille .[3][4]
Di 1997an de ew bi tenê çû Tîbetê, li wir holendî Paul Kronenberg nas kir. Wan bi hev re rêxistina "Braille Bêsînor" di 1998 de ava kir û yekem dibistana ji bo koran li Tîbetê, ku dest bi hînkirina pênc zarokên tîbetî yên kor kir ku li Lhasa xwendin û nivîsandina brailleya tîbetî dixwînin. Di 2000 de, belgefîlmek li ser jiyan û xebata wan hate çêkirin. , Mit anderen Augen ( bi çavên din ) . Ji ber vî fîlmî wê Charity Bambi stend.[5]
Projeya Blind Clind Blind di sala 2004an de pêk hat: Sabriye Tenberken beşdarî pêşbirkek çiyageriyê ya li Tîbetê bû ku ji hêla Erik Weihenmayer (yekem çiyayê çiyayê Everestê kor) û Paul Kronenberg û ciwanên ji dibistana kor li Lhasa, û her weha Tîma fîlmê Amerîkî. Lêbelê, sefer ji ber şert û mercên hewayê yên xirab neçar ma ku beriya gihîştina lûtkeyê were betal kirin. Fîlma Blindsight xelatên cihêreng ên temaşevanan wergirt: Berlinale, Palm Springs, AFI Los Angeles û di çiriya pêşîn a 2007an de jî li Gent. Fîlm ji kanûna paşîn 2008an vir ve li sînemayên Almanyayê tê nîşandan.
Di 2005an de Tenberken ji bo Xelata Aştiyê ya Nobelê ya 2005 an di Projeya 1000 Jinan de wekî yek ji 1000 jinan hate berendam kirin.
Di sala 2009an de, li Kerala, Hindistan, Tenberken û Kronenberg "Enstîtuya Navneteweyî ji bo Karsazên Civakî" bi navê kanthari damezrandin, ku tê de mirovên kor ji seranserê cîhanê fêr dibin ku li welatên cihê xwe rêxistinan ava bikin û projeyan li dar bixin da ku li dijî cûdakariyê şer bikin.[6]
Di sala 2017 an de, vîzeya Tenberken a Tîbetê bê sedem nehat dirêj kirin, ji ber vê yekê wê nekarî ku li Lhasa xebatê bidomîne. Ji wê demê de dibistana koran bi girtinê tê tehdît kirin.[7][8][9]
Xelatên wergirtî
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]- 8ê adara 2000 ji hêla endamên Klûba Jinan a Navneteweyî ve wekî Jina Salê hat hilbijartin (Xelata Elisabeth Norgall)
- Tebax 2000 digel Paul Kronenberg "Zilveren Jandaia", xelatek holandî ji bo xebata ji bo baştirkirina jiyana mirovên li cîhana sêyemîn
- 8 Kanûn, 2000 Xelata Bambi ya Xelata Medya ya Alman
- 29ê kanûna paşîn a 2001 ji hêla Foruma Aborî ya Cîhanî ve wekî "Rêbera Cîhanî ji bo Sibê" hate binav kirin
- 1 îlona 2002, tevî Paul Kronenberg Xelata Albert Schweitzer ya Weqfa Johann Wolfgang von Goethe li Baselê, ji hêla keça 80-salî ya Albert Schweitzer ve hate pêşkêş kirin
- Îlona 2002 bi Paul Kronenberg re „Nürnberger Teddy für Menschenliebe“
- 7ê çiriya pêşîn a 2003 şovalitiya rêhevaliya Orange-Nassau
- 2ê adara 2005an Xelata Leila Hadley Luce ji bo Cesaretê ji Xelatên Wings Trust "Women of Discovery"
- Hezîrana 2005an - Digel 999 jinên din, Sabriye Tenberken ji bo Xelata Nobelê ya Aştiyê namzet e
- 4ê çiriya pêşîn a 2005an Xelata Xaça Federal a Xêra Merî ya li ser qîçê ji hêla Serokê Federal Dr. Horst Köhler (Almanya)
- 4ê çiriya pêşîn a 2005an Xelata Xaça Federal a Xêra Merî ya li ser qîçê ji hêla Serokê Federal Dr. Horst Köhler (Almanya)
- Îlon 2006an "Xelata Hevaltiya Chomolongma" ji hukûmeta Herêma Xweser a Tibetê
- Çiriya pêşîn a 2006an Xelata Hevaltiya Neteweyî ji Hikûmeta Komara Gel a Çînê li Pekînê
- Çiriya pêşîn a 2006an Xelata Dayika Teresa ji bo Sabriye Tenberken û Braille Bê Sînor
- Nîsan 2009an Ronahiya Marburg ji bo mafên medenî yên civakî, ji hêla Egon Vaupel, Lord Serbajardariyê Marburg û Yekîtiya Humanîst a Marburg ve hate xelat kirin
- Adara 2012an pêşkêşkirina xelata rûmetê ya pedagojiyê "Der Bornheimer" ku ji hêla Dibistana Ewropî Bornheim ve ji Sabriye Tenberken û Paul Kronenberg re hate dayîn.
Berhemên wê
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]- Mein Weg führt nach Tibet. Die blinden Kinder von Lhasa. Droemer Knaur, Oktober 2004, ISBN 3-426-77600-6
- tevî Olaf Schubert: Tashis neue Welt. Ein blinder Junge zeigt uns Tibet. Dressler, November 2000, ISBN 3-7915-1998-0 (ausgezeichnet mit dem „Weitsichtpreis für sozial engagierte Fotografen und Journalisten“ 2003).
- Das siebte Jahr. Von Tibet nach Indien. Kiepenheuer & Witsch, 22. August 2006, ISBN 3-462-03691-2.
- Mein siebtes Jahr: Die blinden Kinder von Tibet. März 2008. Knauer Verlag. ISBN 3-426-78025-9.
- Die Traumwerkstatt von Kerala: Die Welt verändern – das kann man lernen. Kiepenheuer&Witsch Verlag, September 2015, ISBN 3-462-04717-5.
Wêje
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]- S. Tenberken. In: Karin Kampwerth, Susanne Kraft: Starke Mädchen - Starke Frauen. 24 Lebensgeschichten von außergewöhnlichen Mädchen und Frauen, die ihren Weg gehen. Ravensburger Buchverlag, Februar 2004, ISBN 3-473-35767-7.
Girêdanên derve
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]- Nîvîsên li ser Sabriye Tenberken di kataloga Deutschen Nationalbibliothek de (almanî)
- Sabriye Tenberken li ser Braille Without Borders
Çavkanî
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]- ^ Tschirner, Waltraud. "Blinde mit Berufung. Sabriye Tenberken gründete Tibets erste Blindenschule". Deutschlandfunk (bi almanî).
- ^ Timm, Ulrike. "Sabriye Tenberken - Warum empfinden Sie Ihre Blindheit als Geschenk?". Deutschlandfunk (bi almanî).
- ^ Weber, Joscha. ""Blindheit ist eine Chance"". Deutsche Welle (bi almanî).
- ^ Choksi, Mansi. "Sabriye Tenberken: Using Adversity to Unleash Innovation". National Geographic (bi îngilîzî).[girêdan daimî miriye]
- ^ Stolberg, Evelyn. ""Dieser Glamour ist gar nicht meine Welt"". General-Anzeiger (Bonn) (bi almanî).
- ^ Woltersdorf, Adrienne. "Blinde Unternehmer in Indien". Deutsche Welle (bi almanî).
- ^ Lee, Felix. "Blindenzentrum in Tibet vor dem Aus". TAZ (bi almanî).
- ^ Altenmüller, Niels. "Bonnerin kämpft um Blindenschule in Tibet – China will Projekt beenden". Kölner Stadt-Anzeiger (bi almanî).
- ^ Lee, Felix. "Aus für deutsche Blindenschule in Tibet". Die Rheinpfalz (bi almanî).